Marrokaanse

Hebben jullie ook Marokkaanse tegels? Ja, vanzelfsprekend hebben wij tegels uit Marokko. Marokko is veel meer dan een zonnig noord Afrikaanse koninkrijk waar vele Nederlanders hun vakantiegeld naar toe brengen.

Zelliges (zie ook www.ryans.nl/tegels/zelliges/) , Bejmats en Cementpatroontegels (zie ook https://www.ryans.nl/Tegels/Vloertegels/Cementtegels) zijn daar fraaie voorbeelden van. Maar ook als jij van je badkamer een hamam zou willen maken is Ryan’s echt een tegel adres wat je niet mag overslaan.

Zelliges zijn de typische puur ambachtelijk gemaakte en hand gekapte Marokkaanse wandtegels. Zellige is overigens het Arabische woord van ‘gebakken tegel. In de meeste gevallen worden deze op 10x10cm. gemaakt maar ook de 5x5cm. en de 10x5 cm zijn verkrijgbaar. De klein om de echte Marokkaanse zellige tegel te maken moet komen uit Fes. Uit Fes komt de klei voor de specifieke zellige. Omdat velen ook uit andere delen van Marokko hun klein betrekken bestaan er ook echt zeer vele kwaliteiten in zelliges.

Je moet je bij zelliges echt een Marokkaanse familie voorstellen die hun eigen tegel fabriekje hebben gebouwd. Opa en oma maar ook de kinderen (geen zorg, we hebben het niet over kinderarbeid) zijn er gemeenschappelijk aan het werk om tegeltjes te maken. Iedereen heeft zijn eigen taak en sommige onderdelen van het vak zijn dusdanig ingewikkeld dat ze ook alleen maar geleerd kunnen worden van vader op zoon. De juiste samenstelling van de klei, de juiste pigmenten voor de kleurstelling. De juiste temperatuurverdeling in de hout gestookte ovens. Stuk voor stuk echt heel lastige onderdelen die van vader op zoon maar gelukkig ook van dochter op moeder worden aangeleerd.

Gekscherend zeg ik wel eens dat alles imperfect is aan een zellige en dat is helemaal niet negatief bedoeld. Van de klei, tot het in model brengen, het kappen, het verglazen en het verpakken ….het is allemaal handwerk. Het maakproces is eigenlijk al 600 jaar onveranderd. Het maakt echt verschil of Abdel of Abdul de pigmenten heeft gemixt voor de verglazing en ik moet je eerlijk zeggen dat juist dat mij zo fascineert maar ook zo charmeert. Zelliges zijn altijd anders. Een paar graden verschil in temperatuur in de oven of de plek van het baksel binnen die oven maakt of de brandstof die wordt gebruikt maakt een groot verschil.

Je mag en je kunt dus niet verwachten dat de zelliges door jou uitgekozen ook daadwerkelijk gelijk zullen zijn aan de uiteindelijke partij die bij jou thuis wordt bezorgt. Wat je wel van mij mag aannemen is dat iedere tegel de liefde en de aandacht gekregen heeft die het verlangt. En je mag ook van me aannemen dat wij Nederlanders nimmer een zellige zouden kunnen laat staan willen maken voor het Marokkaanse tarief. Sta daar ook even bij stil als je het eindresultaat bij je thuis of in je restaurant aanschouwd. Puur ambacht is het.

Zelliges worden in het Midden Oosten gebruikt voor het inrichten en aankleden van paleizen, Hamams en herenhuizen maar juist ook in de chiquere hotels en in de hipste restaurants. Niet alleen in Europa maakt de Zelliges een sterke groei door. Moskou en de USA zijn zeer geïnteresseerd in het oude Marokkaanse tegelambacht. .

Een bejmat is een zellige voor de vloer. Inderdaad, dat is een beetje kort door de bocht maar ’t komt er toch wel een beetje op neer. In het formaat van de bejmat is 5 x 15cm en de dikte is ook anders. Een bejmat is ca. 20mm dik waarbij een zellige een dikte van 10mm heeft. De productie en de verglazing van een bejmat is identiek aan die van de zelliges. Bejmat doen het heel goed in wc’s , keukens en badkamers. Wil je een prachtige mix bekijken van Bejmats en zelliges adviseer ik je eens naar Welgelegen te gaan in Groenlo. De toiletruimten in de kelder zijn er mee ingericht en ik durf echt te stellen dat het je positief zal verrassen.

De cementpatroontegel

Cementtegels is een beetje de verzamelnaam voor alle tegels met een patroon bestaande uit marmerpoeder en welke vervolgens zijn afgestreken met cement.

Deze puur ambachtelijk gemaakte tegels staan ook wel bekent onder patrooncementtegels, motieftegels Portugese tegels en mozaïektegels.

Hoe je ‘m ook noemt het is altijd een ingegoten tegel. Meestal een vloertegel omdat je toch al snel op een dikte van 16mm. uitkomt. Je moet je voorstellen dat marmerpoeder vloeibaar wordt gemaakt om het vervolgens kleur voor kleur in een mal te gieten. Dat gebeurt meestal in een dikte van 3milimeter. De overige 13 millimeter is cement. Je begrijpt waar de naam vandaan komt. Vandaag de dag is het nog steeds een grotendeel handmatig proces wat zich afspeelt in Vietnam.